Waleczni bracia z Chociczy

Zaledwie parę kilometrów od Winnej Góry siedziby generała Henryka Dąbrowskiego, bohatera narodowego, którego nazwisko dumnie wybrzmiewa w hymnie narodowym, znajduje się wieś Chocicza. Od 1771 roku należała ona do Macieja Płonczyńskiego herbu Glaubicz, zasłużonego wojskowego, który w armii saskiej dorobił się stopnia majora. Poślubił on Antoninę, córkę dzierżawcy Winnej Góry Antoniego Boguckiego herbu Oksza. Małżeństwo doczekało się aż dwanaściorga dzieci, w tym dziewięciu synów i trzech córek. Większość męskich potomków wzorem ojca podjęło karierę militarną, natomiast Maciej Płonczyński nie doczekał już poboru jego synów do wojskowych formacji pod kierownictwem Dąbrowskiego. Armia miała składać się z 9 tysięcy żołnierzy z Wielkopolski. Każda gmina miała wystawić jednego żołnierza na 10 domów i opłacić im miesięczne utrzymanie.

Bracia podjęli służbę w 12 Pułku Piechoty Księstwa Warszawskiego. Historia pułku nie jest zbyt dobrze znana, gdyż nie zachowała się spora część dokumentów ani pamiętników. Życiorysy braci są dziś odtwarzane na bazie wzmianek w prasie, w tym nekrologów, oraz tych dokumentów, które udało się ocalić od zniszczenia. Z dziewięciorga braci do walki stanęło aż sześciu synów Macieja Płonczyńskiego. Najstarszy, Jan Chrzciciel rozpoczął swoją ponad dziesięcioletnią służbę w 1807 roku i otrzymał złoty krzyż Virtuti Militari za waleczność podczas obrony Modlina. Z wojska odszedł w stopniu podpułkownika. O Antonim wiadomo niewiele poza tym, że odznaczony został Krzyżem Kawalerskim polskim i srebrnym krzyżem Legii Honorowej oraz, że dowodził 1 Brygadą Artylerii Pieszej. Brat Felicjan jest postacią tajemniczą, nie ma o nim zbyt wielu informacji. W akcie jego ślubu z Nepomuceną Bogucką można znaleźć dopisek, że był wówczas kapitanem I Pułku Strzelców Konnych Wojska Polskiego . W stopniu podporucznika służbę opuścił następny młodszy brat, Jan Nepomucen, który do wojska poszedł w 1806 roku z pięciorgiem braci, poza Janem Chrzcicielem, który dołączył rok później. Odznaczony został krzyżem Virtuti Militari oraz srebrnym krzyżem Legii Honorowej. Władysław, służył w wojsku najdłużej, odznaczony za 20 lat nieskazitelnej służby oficerskiej poległ pod Grochowem w 1831. Ostatnim i najmłodszym z walecznych braci był Andrzej, który był kapitanem i otrzymał krzyż Legii Honorowej.

Chociaż bracia pochowani są w różnych miejscach, w tym na warszawskich Powązkach, w 1935 roku proboszcz parafii w Winnej Górze, ks. Stanisław Kozierowski herbu Dołęga, historyk i profesor Uniwersytetu Poznańskiego, poświęcił w kościelnej kaplicy Henryka Dąbrowskiego tablicę pamiątkową na cześć walecznych braci Płonczynskich z Chociczy. Więcej informacji o braciach oraz walkach na terenie powiatu można odnaleźć w Pałacu Generała Dąbrowskiego w Winnej Górze.